بررسی اثر کنه کشی اسانس پونه ی کوهی( mentha longifolia (lamiaceae روی کنه ی واروا،( varroa destructor (acari: varroidae و تأثیر آن بر زنبور عسل اروپایی( apis mellifera (hym.: apidae

کنه ی واروا، varroa destructor anderson & trueman، یکی از مهم ترین آفات زنبور عسل اروپایی،apis mellifera l.، در سرتاسر جهان می باشد که با تغذیه از همولنف مراحل مختلف رشدی زنبور عسل و همچنین انتقال عوامل بیماری زای ویروسی، خسارت اقتصادی بالایی را به صنعت زنبورداری وارد می کند. در طی سال های اخیر، استفاده از آفت کش های شیمیایی به منظور کنترل کنه ی واروا منجر به ایجاد مقاومت در این آفت و آلودگی محصولات کندو شده است. لذا موضوع تحقیق حاضر بررسی میزان سمیت تنفسی اسانس پونه ی کوهی mentha longifolia l. بر کنه ی واروا و زنبور عسل می باشد. بدین منظور کنه های بالغ ماده در شرایط اتاق رشد، با دمای 1 ± 25 درجه ی سلسیوس، رطوبت نسبی 5 ± 40 درصد و تاریکی به مدت 10 ساعت با غلظت های مختلف اسانس مورد مطالعه (از 5/0 تا 75/3 میکرولیتر بر لیتر هوا) تیمار شدند. همچنین زنبورهای عسل کارگر در شرایط انکوباتور (دمای 32 درجه ی سلسیوس و رطوبت نسبی 50-45 درصد و تاریکی به مدت 10 ساعت) تحت تأثیر غلظت های مختلف اسانس پونه ی کوهی (از 62/0 تا 25/6 میکرولیتر بر لیتر هوا) قرار گرفتند. همه ی تیمارها در 4 تکرار طراحی شدند. تعداد افراد مرده و زنده برای هر تکرار پس از شروع اسانس دهی و هر یک ساعت یک بار شمارش شد. نتایج نشان داد که میزان مرگ و میر کنه ی واروا و زنبور عسل با افزایش غلظت و زمان اسانس دهی افزایش پیدا کرده است. میزان lc50 برای کنه ی واروا، 9 و 10 ساعت پس از شروع اسانس دهی، به ترتیب 05/2 و 65/1 میکرولیتر بر لیتر هوا محاسبه شد؛ درحالی که، میزان lc50 در مورد زنبور عسل در طی 9 و 10 ساعت پس از اسانس دهی به ترتیب 08/5 و 76/4 میکرولیتر بر لیتر هوا بود که نشان دهنده ی حساسیت بیشتر کنه ی واروا به اسانس پونه ی کوهی در مقایسه با زنبور عسل اروپائی است. بنابر این، لازم است تحقیقات بیشتری برای تنظیم غلظت و مدت زمان اسانس دهی پونه ی کوهی صورت گیرد تا بتوان از آن در برنامه های کنترل کنه ی واروا در زنبورستان ها استفاده نمود.